Verbeteren van palliatieve zorg voor verpleeghuisbewoners: een doorontwikkeling van het PACE 'Steps to Success' Programma

De populatie in de intramurale ouderenzorg bestaat uit een groep met complexe zorgproblematiek en een behoefte aan palliatieve zorg. Het programma PACE ‘Steps to Success', een trainingsprogramma voor zorgmedewerkers in verpleeghuizen, is ontworpen om in 1 jaar, in 6 stappen een palliatieve zorgbenadering structureel in te bedden in de zorg die in het verpleeghuis geboden wordt. In een Europese studie bleek het programma effectief op het verbeteren van de kwaliteit van de levenseindezorg zoals gerapporteerd door zorgverleners evenals op het kennisniveau van zorgmedewerkers over palliatieve zorg. Ook bleek het PACE-programma kosteneffectief en evalueerden zorgmedewerkers en managers het programma als leerzaam en nuttig. Echter, het programma werd ook als intensief ervaren, als inflexibel en niet altijd aansluitend bij bestaande werkwijzen en scholingsbehoeften.

Doel

Ons doel is de doorontwikkeling naar een landelijk opschaalbaar PACE-programma, dat effectief en breed toepasbaar is, en een blijvende rol krijgt in verpleeghuizen. Om dit te bereiken is het belangrijk om tijdens de implementatie van het doorontwikkelde programma inzichten op te doen over praktisch-organisatorische randvoorwaarden en bevorderende en belemmerende factoren. Verder ook het ervaren van de meerwaarde en effecten op kennis en vaardigheden van zorgmedewerkers en geboden zorg aan het levenseinde.

Aanpak/werkwijze

In dit project sluiten we aan bij de al in gang gezette doorontwikkeling van het PACE-programma door zorgorganisatie Omring. Omring voert een aangepaste vorm van het PACE-programma tot eind 2025 gefaseerd in bij alle 30 woonzorglocaties, met als doelgroep alle zorgmedewerkers (helpende, verzorgenden en verpleegkundigen). We onderzoeken de implementeerbaarheid en meerwaarde van dit aangepaste PACE-programma met:

• evaluatievragenlijsten onder zorgmedewerkers
• interviews onder zorgprofessionals en nabestaanden
• effectmetingen naar kennis en vaardigheden van zorgmedewerkers
• markeren en signaleren van de palliatieve fase
• communicatie over wensen voor het levenseinde
• het voeren van nazorggesprekken met nabestaanden

Door meerdere reflectiemomenten met de gehele projectgroep op uitkomsten van (tussentijdse) evaluaties en metingen bij het invoeren van de aangepaste PACE-programma op locaties, kan de uitrol naar de overige Omring locaties, die later starten, worden aangepast. Zodat al tijdens het project we een optimale implementeerbaarheid en meerwaarde bereiken. Om te zorgen dat de opgedane inzichten toepasbaar zijn op de contexten van andere zorgorganisaties richten we een adviespanel met zorgprofessionals uit andere organisaties op voor het raadplegen van essentiële momenten.

Samenwerkingspartners

We werken samen met Amsterdam UMC – Expertisecentrum Palliatieve Zorg, Amsterdam UMC – UNO Amsterdam en Omring.

Verwachte resultaten

Opgedane inzichten en resultaten beschrijven we in een implementatiehandreiking; een praktische leidraad met draaiboek, trainingsmateriaal, randvoorwaarden en adviezen. Tevens worden de uitkomsten van dit onderzoek beschreven in meerdere openbaar toegankelijke publicaties.

De implementatiehandreiking en publicaties bieden handvatten om het aangepaste PACE-programma te borgen en verder op te schalen. We stellen het breed beschikbaar en verspreiden het actief binnen het netwerk van verpleeghuisorganisaties aangesloten bij UNO Amsterdam en via regionale en landelijke symposia en congressen. Daarbij is het uitdrukkelijk de bedoeling dat andere organisaties en professionals profiteren van de (tussentijdse) projectresultaten en zelf aan de slag kunnen met het PACE-programma. De bestaande kennisinfrastructuur van UNO Amsterdam, met daarin het hele jaar door evenementen waar zorgprofessionals werkzaam binnen de 23 organisaties aangesloten bij UNO Amsterdam (en voor veel evenementen ook daarbuiten) kunnen deelnemen, vormt een sterke basis voor doorlopende disseminatie.