Verbetering feitenonderzoek kindermishandeling bij Veilig Thuis: Implementatie en evaluatie van het NICHD protocol vergeleken met de huidige praktijk
Veilig Thuis is het advies- en meldpunt voor vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. In de methodiek van Veilig Thuis ontbreekt een gestandaardiseerd forensisch kind-interview. Verklaringen van kinderen zijn vaak onvolledig omdat zij bijvoorbeeld onder druk staan om zaken te verzwijgen. Ook kunnen ze veel fouten bevatten omdat zij door suggestieve vragen verklaringen afgeven die niet stroken met wat ze ervaren hebben.
Doel
Vergelijken van het wetenschappelijk getoetste NICHD-interviewprotocol met de staande praktijk (controle-interview) bij 2 Veilig Thuis-organisaties (West-Brabant en Zuid-Limburg) ten behoeve van Verbetering feitenonderzoek Veilig Thuis in de aanpak van kindermishandeling.
Aanpak
Een deel van de onderzoekers die werkzaam zijn bij de 2 deelnemende Veilig Thuis-organisaties is getraind in het NICHD-protocol. 60 kinderen worden willekeurig toegewezen aan NICHD- of controle-interviews (meestal de Drie Huizen-methode). Alle interviews worden op video opgenomen en woordelijk uitgetypt. De interviews worden op 2 manieren gecodeerd: (1) het type vragen wordt gecategoriseerd en (2) de antwoorden van het kind worden gecategoriseerd. Voor en na elk interview wordt een emotievragenlijst afgenomen om de gemoedstoestand van het kind te bepalen. De onderzoekers verwachten dat het NICHD-protocol leidt tot meer gedetailleerde verklaringen en dat de kinderen minder stress ervaren bij het NICHD-interview.
Resultaten
De onderzoekers concluderen dat de kennis bij professionals van Veilig Thuis over het geheugen van kinderen niet altijd overeenkomt met hetgeen bekend is uit de wetenschap. Dit bleek uit een online survey. Daarbij gebruiken veel Veilig Thuis-medewerkers methoden die niet wetenschappelijk gevalideerd zijn. De implementatie van het NICHD-protocol heeft een grote meerwaarde voor het verrichten van kindinterviews bij Veilig Thuis. Medewerkers gaven aan handvaten te hebben gekregen voor het uitvoeren van een goed kindinterview. Ze zijn zich bewuster van de verschillende typen (goede en slechte) vragen en hebben kennis opgedaan over wat wel en niet te doen tijdens een kindinterview. Hierbij zijn herhaaldelijke feedbackmomenten van belang, om terugval in oude gewoontes te voorkomen. De onderzoekers concluderen dat de wijze waarop het feitengericht interviewen van kinderen die vermoedelijk mishandeld zijn, in Nederland geregeld niet efficiënt is en niet het belang van het kind dient. Zij hopen dat de huidige onderzoeksresultaten een stap in de juiste richting bieden: meer integrale samenwerking tussen ketenpartners (Veilig Thuis, politie en Openbaar Ministerie) bij vermoedelijke kindermishandeling, minder overlap en vooral: het kind centraal.
De kennis die is opgedaan in dit project wordt door de onderzoekers gedeeld met de relevante ketenpartners van Veilig Thuis, waaronder de politie, het Openbaar Ministerie en het lokale veld. De borging van de resultaten van het project in beleid en regelgeving is gefaciliteerd door een begeleidingscommissie met vertegenwoordigers van Defence for Children, Nederlands Jeugdinstituut, Inspectie Jeugdzorg, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
Meer informatie is beschikbaar via www.conflictscheiding.eu en via www.nichdprotocol.com
Artikelen en bijdragen
Producten
Auteur: Erens, B., Otgaar, H., de Ruiter, C., van Bragt, D., & Hershkowitz, I.
Magazine: Applied Cognitive Psychology
Link: https://doi.org/10.1002/acp.3893
Auteur: de Ruiter, C., & Otgaar, H.
Magazine: Bijblijven
Auteur: Erens, B., de Ruiter, C., van Bragt, D., & Otgaar, H.
Magazine: Nederlands Juristenblad
Auteur: Erens, B., de Ruiter, C., Otgaar, H., & Humblet, J.
Magazine: Mens en Maatschappij
Verslagen
Eindverslag
Feitenonderzoek bij vermoedens van kindermishandeling is cruciaal voor het snel en effectief inzetten van effectieve hulp voor kind en gezin. Veilig Thuis (VT) is vanaf 1 januari 2015 het centrale meldpunt voor vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. In de methodiek van VT ontbreekt een gestandaardiseerd forensisch kind-interview, dat resulteert in gedetailleerde en accurate verklaringen van kinderen (3-17 jaar). In dit project wordt daarom het wetenschappelijk getoetste NICHD-interviewprotocol vergeleken met de staande praktijk (controle-interview) bij VT Zuid-Limburg. We verwachtten dat het NICHD-protocol leidt tot meer gedetailleerde, accurate verklaringen en dat de kinderen minder stress ervaren bij het NICHD-interview.
Wij concluderen dat de kennis bij professionals van VT over het geheugen van kinderen niet altijd overeenkomt met hetgeen bekend is uit de wetenschap, zo bleek uit een online survey. Daarbij gebruiken veel VT-medewerkers methode die niet wetenschappelijk gevalideerd zijn. De implementatie van het NICHD-protocol heeft een grote meerwaarde voor het verrichten van kind-interviews bij Veilig Thuis. Medewerkers geven aan handvaten te hebben gekregen voor het uitvoeren van een goed kind-interview. Ze zijn zich bewuster van de verschillende typen (goede en slechte) vragen en hebben kennis opgedaan over wat wel en niet te doen tijdens een kind- interview. Hierbij zijn herhaaldelijke feedbackmomenten van belang, om terugval in oude gewoontes te voorkomen. De wijze waarop het feitengericht interviewen van kinderen die vermoedelijk mishandeld zijn, in Nederland is geregeld is niet efficiënt en dient niet het belang van het kind. We hopen dat de huidige onderzoeksresultaten een stap in de juiste richting bieden: meer integrale samenwerking tussen ketenpartners (VT, politie en OM) bij vermoedelijke kindermishandeling, minder overlap en vooral: het kind centraal.
De kennis opgedaan in dit project wordt gedeeld met de relevante ketenpartners van VT: o.a. politie, OM en het lokale veld. De borging van de resultaten van het project in beleid en regelgeving is gefaciliteerd door een begeleidingscommissie, met vertegenwoordigers van Defence for Children, Nederlands Jeugdinstituut, Inspectie Jeugdzorg, Ministerie van VWS, en VNG.
Veilig Thuis (VT) is vanaf 1 januari 2015 het centrale meldpunt voor vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Hierbij is feitenonderzoek cruciaal voor het snel en effectief inzetten van effectieve hulpverlening voor kind en gezin. In de methodiek van VT ontbreekt een gestandaardiseerd forensisch kind-interview, dat kan resulteren in gedetailleerde en accurate verklaringen van kinderen (3-17 jaar). In dit project wordt het in het buitenland wetenschappelijk getoetste NICHD-interview protocol vergeleken met de staande praktijk (controle-interview) bij twee VT-organisaties (West-Brabant en Zuid-Limburg). Hierbij wordt een deel van de VT medewerkers getraind in het NICHD-interview protocol en daarna volgen elke 6 weken terugkerende feedbackbijeenkomsten, om de aangeleerde interviewvaardigheden te consolideren en verder te verbeteren.
We verwachten dat het gebruik van het NICHD-interview protocol leidt tot meer gedetailleerde en accurate verklaringen in vergelijking met het controle-interview. Tevens verwachten we dat kinderen minder stress ervaren tijdens het NICHD interview, voornamelijk door de fases contactopbouw en afsluiting met een neutraal onderwerp, die onderdeel zijn van het protocol. In de slotfase van het project zal overleg plaatsvinden met politie en openbaar ministerie (OM) om te onderzoeken hoe er kan worden samengewerkt in casuïstiek. De kennis opgedaan in dit project wordt gedeeld met andere professionals middels een Nederlandse website over het NICHD-protocol.