Welke kernelementen werken voor wie, wanneer en hoe bij de behandeling van angst bij jeugd
Bij jeugdigen komen angststoornissen wereldwijd het meeste voor. Angststoornissen hebben impact op het functioneren en zijn een voorbode voor latere psychische problemen, zoals angststoornissen, depressie en verslaving. Het is daarom belangrijk om deze jeugdigen tijdig goed te helpen. Cognitieve gedragstherapie is de wetenschappelijk onderbouwde behandeling van eerste keus. Echter, slechts de helft van de kinderen krijgt deze behandeling. En in de praktijk werkt cognitieve gedragstherapie minder goed dan in de context van behandelstudies. In behandelstudies wordt cognitieve gedragstherapie als een pakket onderzocht, als een “one size fits all”. In de praktijk kiezen behandelaren voor personalisatie en maken ze liever een behandeling op maat voor het kind, waarbij al dan niet terecht kernelementen worden weggelaten. Er is te weinig onderzoek om behandelaren te ondersteunen in deze keuze.
Doel
Doel van dit project is om:
- meer onderbouwing te geven voor personalisatiekeuzes door te kijken welke kernelementen en behandelkenmerken samenhangen met betere effecten, en of dit vooral geldt voor bepaalde kinderen.
- kernelementen te selecteren voor implementatie.
Aanpak/werkwijze
Het project bestaat uit twee delen. In deel 1 wordt in een grote geaggregeerde mondiale dataset onderzocht welke kernelementen voor wie en wanneer effectief zijn. Op basis van deze analyses worden kernelementen geselecteerd die samenhangen met effectiviteit van behandelingen. Dit al dan niet voor specifieke groepen, zoals bijvoorbeeld cognitieve herstructurering bij kinderen met ook depressieve klachten . Of onder specifieke omstandigheden, bijvoorbeeld modeling is vooral belangrijk op scholen door leeftijdsgenoten, en niet zozeer in een behandelsetting. In deel 2 worden in samenwerking met stakeholders behandelmodules gemaakt van deze effectieve kernelementen en wordt dit met een advies tool beschikbaar gesteld aan professionals.
Samenwerkingspartners
Het projectteam is een multidisciplinair samenwerkingsverband tussen de Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van New South Wales, Accare en Patiëntenvereniging Angst, Dwang en Fobie Stichting.
Verwachte resultaten
Als uit het onderzoek duidelijk wordt WAT werkt voor WIE, dan worden deze kernelementen als werkboeken gratis online beschikbaar gesteld en doorontwikkeld in co-design, inclusief advies-tool.
De resultaten worden half 2026 verwacht.