A prospective, randomised controlled multi-centre trial comparing in-hospital treatment and early assisted discharge for exacerbations of Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Chronich Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is een chronische ziekte met een hoge incidentie en prevalentie. Door de vergrijzing en een wereldwijde toename van het aantal rokers in het verleden zal de incidentie en prevalentie toenemen in de komende 20 jaar. COPD kenmerkt zich door frequente exacerbaties. Gemiddeld kent een COPD patiënt 2.5 exacerbatie per jaar. Patiënten met frequente exacerbaties hebben een versnelde afname van hun longfunctie, een verminderde kwaliteit van leven en een verhoogde mortaliteit. Exacerbaties zijn bij COPD patiënten de voornaamste reden voor ziekenhuisopnames, wat leidt tot hoge gezondheidszorgkosten. In 2000 werden de gezondheidzorgkosten voor COPD geschat op 280 miljoen Euro. Bijna 70% van dit bedrag wordt gebruikt voor ziekenhuisopnames. Door de toenemende incidentie en prevalentie zullen de gezondheidszorgkosten zeker gaan toenemen in de komende jaren. Door de toenemende last die COPD legt op de gezondheidszorg en een toenemende beddendruk in de ziekenhuizen is het nodig dat er nieuwe behandelmodellen worden ontwikkeld die het gebruik van de beschikbare middelen optimaliseren. Een nieuw behandelmodel dat beoogt de opnameduur te verkorten is begeleid vervroegd ontslag. Binnen dit behandelmodel worden patiënten een aantal dagen in het ziekenhuis opgenomen, waarna zij vervroegd worden ontslagen naar huis waar zij de behandeling onder toezicht zullen voortzetten. Wetenschappelijke studies buiten Nederland hebben aangetoond dat begeleid vervroegd ontslag een effectief en veilig alternatief is voor volledige ziekenhuisbehandeling. Echter, in deze studies werd de thuiszorg door gespecialiseerde longverpleegkundige verzorgd en was het gezondheidszorgsysteem anders dan dat in Nederland. Ook de kosteneffectiviteit van begeleid vervroegd ontslag, waarbij de zorg wordt geleverd door generieke thuiszorgverpleegkundigen wordt verzorgd, in het Nederlandse gezondheidszorgsysteem, is nog niet bewezen. Om die reden is het doel van de huidige studie de effectiviteit en kosteneffectiviteit van begeleid vervroegd ontslag, in het Nederlandse gezondheidszorgsysteem, te onderzoeken. In totaal zullen 235 patiënten worden gerecruteerd in de participerende ziekenhuizen. Patiënten ontvangen drie dagen gestandaardiseerde zorg in het ziekenhuis. Diegenen die voldoen aan de randomisatiecriteria worden at random toegewezen aan of de interventiegroep die met begeleid vervroegd ontslag gaat, of de controlegroep die de behandeling in het ziekenhuis voortzet. De interventiegroep gaat op de vierde dag met begeleid vervroegd ontslag en ontvangt thuisbehandeling. Primaire uitkomstmaat is de effectiviteit gemeten als verandering in de CCQ (Clinical COPD Questionnaire) score. CCQ scores worden gemeten op dag 1, 3 en 7 en na 3 maanden. Secundaire uitkomstmaten zijn de totale gezondheidszorgkosten, gefaalde behandelingen, heropnames en mortaliteit, en patiënt- en mantelzorgertevredenheid. Ook andere factoren die mogelijk van invloed zijn op de effectiviteit (bijvoorbeeld ernst van de ziekte, woonsituatie etc.) worden meegenomen.