Actieonderzoek uitkomst gestuurde geboortezorg

De ICHOM Uitkomstenset Zwangerschap & Geboorte zal de komende jaren worden geïmplementeerd in Nederland met brede steun vanuit de geboortezorg zorgprofessionals en beroepsverenigingen. Het is een internationale indicatoren set voor de geboortezorg, ontwikkeld door een internationale organisatie die uitkomstensets samenstelt per ziektebeeld vanuit het perspectief van de patiënt. Hiermee krijgt de zwangere meer zeggenschap en regie over haar zorgproces en krijgt uitkomstgerichte geboortezorg echt gestalte. Met de invoering van de ICHOM set binnen Verloskundig Samenwerkingsverbanden (VSVs), geven zij invulling aan de opdracht van het college perinatale zorg (CPZ) om uitkomsten en ervaring te meten en te gebruiken voor integrale kwaliteitsverbetering met de patiënt centraal. Deze implementatie wordt dan ook gesteund door Zorginstituut Nederland, de minister van VWS en de NFU in verschillende subsidie programma’s. Echter ontbreekt hierbij kennis over de manier waarop VSVs multidisciplinair leren en verbeteren, en effectieve leermethoden om te gaan werken met de ICHOM set als basis voor kwaliteitsverbetering. Het doel van dit onderzoek is het ontwikkelen en evalueren van leer- en verbetermethoden voor een kwaliteitscyclus gebaseerd op de ICHOM set in een VSV. De set zal geïmplementeerd worden in 4-6 VSVs binnen de regio van Geboortezorg Consortium Midden Nederland (GCMN) middels een stepped-wedge cluster design. Voorafgaand zullen we interprofessionele leermethoden ontwikkelen die we parallel aan de implementatie van de ICHOM set zullen inzetten en evalueren. De focus in de leermethoden zal liggen op interprofessionele samenwerking tussen alle professionals die verantwoordelijk zijn voor de gemeten uitkomsten van het lokale zorgnetwerk. Het actieonderzoek begeleidt de implementatie door middel van een iteratief proces waarbij ieder VSV een eigen leer en verbeterproces doormaakt. De lokale setting van de VSVs staat centraal, terwijl ze tegelijkertijd van elkaars ervaringen leren binnen de kennis structuur van het consortium. In de effect en procesevaluatie zal het effect van verschillende leerstrategieën op uitkomsten van zorg, cliënt regie en samenwerking tussen professionals worden onderzocht. Daarmee wordt het impact van de leermethodieken zichtbaar voor zowel cliënt als zorgverlener. Dit actieonderzoek wordt deels synchroon aan twee andere ICHOM projecten uitgevoerd. Het Zorginstituut Nederland (ZiN) financiert landelijke implementatie van de set in 6 pilotregio’s, waarvan één VSV Alliant is. Ook heeft het GCMN een deel van de Zwangerschap & Geboorte 2 subsidie bestemd voor ICHOM implementatie in de regio. De doelstelling van dit project sluit aan bij deze projecten, aangezien deze subsidies vooral gericht zijn op praktische implementatie, maar niet op lokale processen volgens welke men leert en verbetert binnen een VSV. Het tijdspad en de resultaten van de projecten wordt nauw met elkaar afgestemd, door intensieve samenwerking en overlap in de leden van de projectgroepen. De beoogde resultaten zijn enerzijds interprofessionele leermethoden voor de implementatie van een kwaliteitscyclus op basis van ICHOM in een VSV, en anderzijds kennis over de manier waarop VSVs nieuwe werkwijzen duurzaam implementeren in de complexe zorgpraktijk. Dit leidt op termijn tot betere uitkomsten en meer regie voor de cliënt, en kennis en vaardigheden bij professionals over interdisciplinair samenwerken en patiëntgericht verbeteren. Bovendien krijgen VSVs inzicht in de manier waarop ze effectief nieuwe werkwijzen kunnen implementeren in hun complexe multidisciplinaire zorgpraktijk en levert het kennis en tools op voor onderwijsinstellingen om interdisciplinair samenwerken in hun curriculum te verwerken. Om dit te behalen werken professionals uit het verloskundig zorgnetwerk samen met experts op het gebied van onderwijs, implementatie en verbeterprocessen in de ontwikkeling en evaluatie van de leermethoden en het implementatieproces. Tevens is de cliënt vertegenwoordigd in de projectgroep, en worden cliënten betrokken bij de implementatie en evaluatie. Daardoor worden de leerdoelen aangesloten op het belang van cliënten, met aandacht voor diversiteit. Bovendien zijn de lokale opleidingsinstellingen van alle beroepsgroepen binnen de geboortezorg nauw betrokken bij de totstandkoming en implementatie van de leer- en verbetermethoden, om de resultaten passend te maken voor alle niveaus en te borgen in de structuur van verschillende opleidingen. Voor verdere disseminatie van kennis en leermethoden zullen we zoveel mogelijk gebruik maken van reeds bestaande structuren zoals regiobijeenkomsten en kennisnet, waarvoor we steun hebben van het GCMN en het CPZ. Bovendien staan landelijk de beroepsverenigingen, VWS en ZiN achter de ontwikkeling en implementatie van de ICHOM, waarmee er diverse kanalen zijn voor publicaties en presentaties op congressen. Hierin werken we samen met de landelijke ICHOM-pilot, voor eenduidige en effectieve communicatie.