Als niet alles is wat het lijkt: Praten met patiënten en naasten over zingeving en betekenisgeving
Met de introductie van de richtlijn Spirituele zorg is multidisciplinaire aandacht voor levensvragen en spirituele/existentiële zorgbehoeften nog niet systematisch ingebed in het reguliere zorgaanbod. Op veel plaatsen ontbreekt in het zorgproces systematische aandacht voor betekenisgeving, zingeving, levensvragen, existentiële thema’s van de patiënt en diens naaste(n). Het Consortium Ligare wil een impuls geven aan het inbedden van de spirituele zorg in de reguliere zorgverlening.
Doel
Het doel is kwaliteitsverbetering spirituele zorg inbedden in de reguliere zorgverlening. Dit realiseren we door:
- Het inrichten van een digitale leerwerkplaats waarmee we multidisciplinaire spirituele zorg implementeren in het zorgproces, professionals scholen en effectonderzoek doen.
- Patiënten en naasten tijdens de palliatieve fase meer aandacht voor de zingeving en betekenisgeving gaan ervaren.
- Zorgprofessionals minder handelingsverlegenheid met betrekking tot zin- en betekenisgeving ondervinden in hun omgang met patiënten en naasten.
Aanpak/werkwijze
We maakten een scholing aan de hand van een digitale leerwerkplaats die we speciaal voor dit project ontwikkelden. In elk van de 25 deelnemende zorgorganisaties trok een implementatieduo de implementatie van spirituele zorg en verzorgde die de scholing binnen de eigen organisatie. De effecten van de implementatie bij zorgverleners hebben we gemeten. Verder onderzochten we ervaringen en wensen op het vlak van spirituele zorg bij patiënten en naasten.
Samenwerkingspartners
We werkten samen met het Expertisecentrum Palliatieve Zorg Noordoost, Hogeschool Viaa, Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en Universiteit Utrecht.
Resultaten
Zorgprofessionals ervaarden de leerwerkplaats als een waardevolle ondersteuning en zij geven aan zich competenter te voelen in het verlenen van spirituele zorg na deelname. Zorgprofessionals kunnen beter niet direct naar spiritualiteit van patiënten vragen, maar naar levenservaringen, relaties en wat belangrijk is voor mensen.
'Inmiddels is de digitale leerwerkplaats voor iedereen toegankelijk,' aldus projectleider An Reyners. Diverse zorgorganisaties tonen veel belangstelling om hiermee aan de slag te gaan.
Vervolg
Er is een vervolgproject ‘Op weg naar landelijke implementatie van despirituele dimensie in de zorg.’
ZonMw en zingeving in de palliatieve zorg
Dit project financieren we vanuit ons programma Palliantie. Met het programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Het tijdig herkennen en bespreekbaar maken van wensen en behoeften rondom het levenseinde, als ook zingevings- of levensvragen, helpt om passende zorg aan hen te verlenen. Lees meer op ons thema zingeving in de palliatieve fase.
Producten
Auteur: J. van Til / B. Koekoek (UT Twente)
Auteur: C. Roorda (Viaa)
Auteur: J. van Til (UT Twente)
Auteur: J. van Til (UT Twente)
Auteur: N. Raijmakers
Auteur: B. van Aalst
Auteur: J. van de Geer
Auteur: F. Pol en A. Pullen (Viaa)
Auteur: F. Pol (Viaa)
Auteur: C. Roorda
Auteur: J. Admiraal
Auteur: J. Admiraal (projectmanager consortium Ligare)
Auteur: Projectgroep
Link: https://palliaweb.nl/getmedia/e2a8612e-2338-470b-b864-21fe9036ad35/Spoorboekje-Praten-over-zingeving.pdf
Auteur: J. van Til en B. Koekoek
Link: https://vimeo.com/332271307/2c3d4b622b
Auteur: Admiraal, Jolien
Auteur: Foekje Pol-Roorda, Anneke Pullen
Link: https://prd04177pznlst01.blob.core.windows.net/files/zingeving-in-de-palliatieve-zorg/scormcontent/index.html#/