Rapportage
Het exploratieve kwalitatieve onderzoek is opgezet om zicht te krijgen op hoe suïcidale gedachten en suïcide het leefklimaat beïnvloeden binnen de behandelgroepen op de gesloten jeugdzorg. Om dit thema te verhelderen, zijn 42 semigestructureerde interviews afgenomen met jeugdigen en hulpverleners (JeugdzorgPlus en twee Ketenpartners). In het onderstaande verslag zijn de resultaten van deze interviews beschreven. Ook worden overkoepelende conclusies beschreven en verbetersuggesties gegeven. Ten slotte zijn ook de beperkingen van dit onderzoek en aanbevelingen voor vervolgonderzoek en discussie opgenomen. Het doel van dit onderzoek was het verwerven van inzicht en kennis in (het functioneren van) groepen waar suïcide-problematiek speelt.
De invloed van suïcidaal gedrag op het leefklimaat is groot. Door incidenten ontstaat er onrust en spanning op de groep. Suïcidaal gedrag en incidenten veroorzaken paniek, angst en stress bij zowel PM’ers als bij jongeren op de leefgroep. De sfeer wordt daardoor gespannen en somber. Uit de analyse van de interviews blijkt dat sommige jongeren zelf uit balans raken als groepsgenoten suïcidaal zijn of automutileren. Jongeren beschrijven hoe automutilatie en suïcidaal gedrag (o.a. suïcidepogingen) vaak een "besmettelijk" karakter hebben op groepen waar meerdere jongeren verblijven met dezelfde problematiek. Een jongere gebruikte de metafoor van een slagveld: een incident lijkt op een bom die af gaat; voor je het weet beland je in een slagveld. Jongeren geven aan dat het regelmatig voorkomt dat als een jongere zich automutileert of zich suïcidaal uit er meer jongeren volgen die zich ook suïcidaal uiten. Het keer op keer meemaken van ingrijpende en/of traumatische gebeurtenissen zorgt voor meer probleemgedrag, wat een negatief effect heeft op de sfeer op leefgroepen. De impact van een geslaagde suïcide op het leefklimaat is zo mogelijk nog groter.