Mobiele menu

De ontwikkeling van een methodiek voor werknemers om zelf regie te nemen in het re-integratieproces.

Projectomschrijving

Vraagstuk

Als werknemers zich ziekmelden dan wordt van hen verwacht dat ze actief eigen regie nemen in het herstel- en re-integratieproces naar eigen of ander passend werk. Veel werknemers hebben moeite met het begrijpen en aanleveren van informatie, het voeren van gesprekken en het actief bijdragen aan de re-integratie. Of werknemers eigen regie voeren in hun re-integratietraject hangt af van hun sociale zekerheidsvaardigheden, gezondheidsvaardigheden, communicatievaardigheden en de invloed van de thuis- en werkomgeving. Veel zieke werknemers zijn daarom onvoldoende voorbereid en hebben zij geen energie om zichzelf te verdiepen in wet- en regelgeving.

Onderzoek

In dit project wordt een methodiek ontwikkeld die werknemers in een vroeg stadium na ziekmelding handvatten biedt om zelf regie te nemen in het re-integratieproces en daarmee hun kansen op snellere re-integratie te vergroten. De eigen regie wordt bevorderd door het vroegtijdig aanbieden van twee extra gespreksmomenten met een onafhankelijke casemanager en loopbaancoach en aanvullende tools. Onder eigen regie wordt verstaan “zelf kennis hebben van het re-integratieproces, de eigen verantwoordelijkheden daarin, en daarnaar kunnen handelen”. Het effect van de methodiek wordt geëvalueerd in diverse arbeidsorganisaties.

Uitkomst

Het project zal een nieuwe re-integratiemethodiek voor zieke werknemers opleveren die in de eerste plaats bruikbaar is voor de zieke werknemers zelf en in de tweede plaats voor arbeidsorganisaties (HRM, leidinggevenden, casemanagers), arbodiensten (casemanagers, bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen) en re-integratiebedrijven (loopbaancoaches). Verder levert het project een trainingsmodule waarin professionals leren om een eigen regie gesprek of een eigen perspectief gesprek te voeren.

Verspreiding en implementatie

De verkregen kennis, tools en het protocol van de methodiek worden gedeeld en verspreid via het netwerk van de betrokken organisaties bij dit onderzoek, waarmee verschillende doelgroepen binnen het re-integratieproces worden bereikt. Ook worden de resultaten beschreven in een onderzoeksrapportage en in Nederlandse en internationale tijdschriften. Ook wordt aan het eind van het project een slotsymposium georganiseerd voor alle stakeholders.

Betrokken organisaties

Universitair Medisch Centrum Groningen, BrabantZorg, Organisatie voor Vitaliteit, Activering en Loopbaan (OVAL), Vakcentrale voor professionals (VCP), Verbond van Verzekeraars, Boskalis Nederland, Patiëntenfederatie Nederland

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

ACHTERGROND Als een werknemer zich ziekmeldt als gevolg van een chronische ziekte, dan heeft dit vaak een grote impact op iemands leven. Zieke werknemers gaan een onzekere tijd tegemoet, waarin zij en hun naasten moeten leren omgaan met de nieuwe situatie en op zoek moeten naar een nieuw evenwicht. Daarbij krijgen zij met ingewikkelde sociale regelgeving te maken, en van hen wordt verwacht dat ze actief eigen regie nemen in het herstel- en re-integratieproces naar eigen of ander passend werk. Veel zieke werknemers zijn daar onvoldoende op voorbereid en zij hebben geen energie om zichzelf te verdiepen in wet- en regelgeving. Vanuit de werkgever wordt het voeren van eigen regie onvoldoende gestimuleerd en gefaciliteerd. Vaak is er wel verzuimbeleid, maar dat gaat er vanuit dat werknemers dat beleid kennen en weten wat ze moeten doen. DOEL Doel van dit project is het 1. (DOOR)ONTWIKKELEN van een methodiek waarmee zieke werknemers vanaf het eerste moment van ziekmelding en op cruciale momenten in het re-integratieproces tools in handen krijgen om zelf regie te nemen en te houden in het re-integratieproces; 2. Het TOEPASSEN van deze methodiek binnen de aan dit project deelnemende arbeidsorganisaties en EVALUEREN in welke mate de eigen regie en re-integratie van werknemers verbetert. Onder eigen regie verstaan we “zelf kennis hebben van het re-integratieproces, de eigen verantwoordelijkheden daarin, en daarnaar kunnen handelen”. Met dit project wordt de eigen regie van de zieke werknemer bevorderd door het vroegtijdig aanbieden van extra gespreksmomenten met een onafhankelijke casemanager en loopbaancoach en aanvullende tools op cruciale momenten in het re-integratieproces, zoals het gesprek met de bedrijfsarts, het maken van een plan van aanpak, en het arbeidsdeskundig onderzoek. AANPAK In dit onderzoeksproject werken werknemersvertegenwoordigers, arbeidsorganisaties en een consortium van dienstverleners samen met onderzoekers aan het ontwikkelen en evalueren van de methodiek. De bij dit project betrokken arbodiensten en re-integratiebedrijven willen hun dienstverlening voor zieke werknemers in het re-integratietraject verbeteren en hebben daarom plannen voor twee gesprekken uitgewerkt: een Eigen Regiegesprek (in week 4) en een Eigen Perspectiefgesprek (in week 16). In Fase 1 van dit project gaan we deze gesprekken verder vormgeven en ondersteunende tools (o.a. online gesprekskaarten, animaties en korte e-learnings) toevoegen, waarmee tussentijds gericht en gedoseerd informatie wordt aangeboden om werknemers regie te laten houden in de verschillende fasen van re-integratie. Dit doen we aan de hand van veldraadpleging, expertmeeting, focusgroepen en een pilottest. In Fase 2 wordt de methodiek toegepast in de praktijk van de dienstverleners en word een effect- en procesevaluatie uitgevoerd. De onderzoekspopulatie bestaat uit zieke werknemers met een verzuimduur van drie weken, die werkzaam zijn bij arbeidsorganisaties die direct of via de deelnemende arbodiensten en re-integratiebedrijven meedoen aan het project. De PRIMAIRE UITKOMST in deze studie is de gemiddelde tijd tot re-integratie in werk op arbeidsorganisatie niveau. Het onderzoekdesign betreft een quasi-experimenteel ‘difference-in-difference’ design. De effecten op de SECUNDAIRE UITKOMSTEN worden gemeten op werknemersniveau bij werknemers binnen de interventiegroep op verschillende momenten van het re-integratietraject (‘pre-post design with repeated measures'): 3 weken na ziekmelding (t0), na het eigen regiegesprek (t1), en na het eigen perspectiefgesprek (t2). Er worden vier proxymaten gebruikt om eigen regie in het re-integratieproces in kaart te brengen: 1) de persoonlijke effectiviteit voor terugkeer naar werk, het vertrouwen dat een zieke werknemer heeft om bepaalde activiteiten uit te voeren die bijdragen aan terugkeer naar werk; 2) het vertrouwen in de eigen interactie met professionals; 3) sociale zekerheidsvaardigheden, dat zijn vaardigheden die de werknemer nodig heeft om informatie te vinden, te begrijpen, toe te passen en om goed te communiceren met professionals; en 4) mentale vermogens die centraal staan bij iemands denk- en doenvermogen. Naar verwachting zal de methodiek bijdragen aan verbetering van deze maten. VERWACHTE RESULTATEN Het project zal een nieuwe re-integratiemethodiek voor zieke werknemers opleveren die in de eerste plaats bruikbaar is voor de zieke werknemers zelf en in de tweede plaats voor arbeidsorganisaties (HRM, leidinggevenden, casemanagers), arbodiensten (casemanagers, bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen) en re-integratiebedrijven (loopbaancoaches). In het project wordt onderzocht of de methodiek resulteert in meer eigen regie en snellere re-integratie van zieke werknemers. Verder levert het project een trainingsmodule waarin professionals leren om een eigen regie gesprek of een eigen perspectief gesprek te voeren.

Kenmerken

Projectnummer:
10320052010003
Looptijd: 75%
Looptijd: 75 %
2022
2025
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
dr. H.J. de Vries PhD
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen