Vervolg
Zorg
Belangrijke kenmerken waaraan casemanagement behoort te voldoen zijn: de casemanager wordt tijdig ingezet en blijft betrokken tot aan het overlijden van de patiënt (en zo mogelijk ook bij de nazorg voor de nabestaanden); de zorg is gericht op de kwaliteit van leven en sterven, wordt aangepast aan de individuele wensen van de patiënt en diens naasten, kan veelomvattend zijn, is toegankelijk en houdt niet op als de patiënt (tijdelijk) naar een andere verblijfplaats gaat. De inhoud van zorg is in grote lijn als volgt: een casemanager met verpleegkundige achtergrond bezoekt de patiënt en diens naasten thuis om mogelijkheden van zorg en ondersteuning te bespreken. De casemanager volgt aansluitend of de geleverde zorg aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt en naasten. Daarnaast kan de case manager ondersteuning bieden in de vorm van informatie en psychosociale begeleiding, naar gelang de wens van de patiënt en naasten. De casemanagers zelf bieden geen directe 'hands on' zorg, maar kunnen wel tot een team behoren die deze zorg levert.Onderzoek
De onderzoekers werken nog aan het project. De onderzoekers hebben 20 initiatieven met casemanagement bij palliatieve zorg in Nederland geïdentificeerd; 13 daarvan namen deel aan het evaluatie onderzoek. De initiatieven lijken inhoudelijk op elkaar maar verschillen organisatorisch. Er zijn 794 patiënten in het onderzoek geïncludeerd. Van de patiënten die worden verwezen naar een casemanager heeft 96% een oncologische diagnose. Voor 71% van de patiënten is de zorg gericht op een combinatie van palliatie en levensverlenging of curatie. Behoefte aan psychosociale ondersteuning wordt door 77% van de verwijzers als reden van verwijzing genoemd. Verschillen in patiëntkenmerken per organisatorische setting zijn het grootst tussen casemanagement vanuit een hospice en casemanagement vanuit een samenwerkingsverband.Patiënten met kanker die aanvullend (naast reguliere huisartsenzorg) begeleiding krijgen van een casemanager overlijden vaker thuis en minder in het ziekenhuis, in vergelijking tot patiënten die palliatieve zorg van de huisarts ontvangen. Verder hebben patiënten die aanvullend begeleiding van een casemanager krijgen in de laatste dertig dagen voor overlijden minder ziekenhuisopnames.
Naasten waarderen de begeleiding van de casemanager zeer. De aspecten van begeleiding waar naasten de hoogste score aan gaven zijn: de tijd nemen om naar het verhaal van de naaste te luisteren en terecht kunnen met alle vragen. Van de huisartsen gaf 46% aan dat de casemanager bijdraagt aan het realiseren van passende zorg voor de patient, van de wijkverpleegkundigen was 49% deze mening toegedaan. De meerderheid van huisartsen en wijkverpleegkundigen zien meerwaarde van de casemanager voor de patient, en ervaren geen hinder in het zorgproces door de casemanager.