General practice Research Infrastructure Pandemic Preparedness Program (GRIP3)
De COVID-19-pandemie heeft grote consequenties gehad voor de Nederlandse bevolking. Huisartsen zagen veel patiënten met acute klachten door COVID-19, maar momenteel is het onduidelijk welke vroegtijdige behandelingen met geneesmiddelen een gecompliceerd ziektebeloop voorkómen. In dit voorstel bundelen de acht Nederlandse vakgroepen huisartsgeneeskunde en het Nivel hun krachten vanuit het Consortium Onderzoek Huisartsgeneeskunde. In nauw overleg met patiëntvertegenwoordigers en andere stakeholders werken zij drie onderzoeken (werkpakketten) uit met betrekking tot COVID-19 zorg door de huisartsenzorg. Daarnaast zal het Consortium ook onderzoek uitvoeren gericht op het verbeteren van de voorzieningen en randvoorwaarden voor het uitvoeren van huisartsgeneeskundig onderzoek.
Doel
De 3 werkpakketten gericht op COVID-19 hebben als doel een betere wetenschappelijke onderbouwing te bieden voor de thuisbehandeling van COVID-19 door de huisartsenzorg.
Het doel van de modules in het vierde ‘infrastructuur’ werkpakket is het ondersteunen van huisartsen en patiënten om deel te nemen aan klinisch en wetenschappelijk onderzoek om zo ook betrouwbare gegevens over behandelingen buiten het ziekenhuis te kunnen verzamelen, om het voor huisartsen en patiënten eenvoudiger te maken om mee te doen aan wetenschappelijk onderzoek en bij toekomstige pandemieën sneller betrouwbare onderzoeksgegevens te kunnen leveren.
Achtergrond
Tijdens het begin van de pandemie vond vanwege de acute situatie en onbekendheid aan behandelmogelijkheden de zorg voor COVID-19 patiënten vooral plaats in het ziekenhuis en werd voornamelijk doorverwezen vanuit de eerstelijn bij ernstige klachten. Naarmate meer bekend werd over behandelmogelijkheden, zijn deze ook meer toegepast door huisartsen om het beloop van de infectie gunstig te beïnvloeden om ziekenhuisopname te voorkomen. Voorzieningen om effecten van behandelingen en het beloop van de ziekte te kunnen onderzoeken zijn nodig. Ook liggen er kansen op het gebied van zorg op afstand en toepassing van complexere zorg in de thuissituatie. Belangrijk hierbij is onderzoek om de randvoorwaarden voor bijdrage aan veilige en kwalitatief goede zorg thuis inzichtelijk te maken en over te kunnen dragen.
Onderzoeksopzet
In werkpakket 1 kijkt het consortium op basis van negen grote registratiedatabases van routinezorg data van huisartsenpraktijken samen naar 1) de gebruikte behandelingen met geneesmiddelen die door huisartsen zijn voorgeschreven tijdens de eerste COVID-19 golven in Nederland en 2) hoe vaak long COVID (langdurige klachten na een COVID-19 infectie) voorkomt en welke trajecten deze patiënten met welke resultaten doorlopen.
In een landelijke studie waarin een groep patiënten die een veelbelovend geneesmiddel krijgt vergeleken wordt met een groep patiënten die het middel niet krijgt, sluit de PRINCIPLE-NL trial aan bij een Britse studie naar het effect van veelbelovende geneesmiddelen op het beloop van een COVID-19 infectie bij risicogroepen (werkpakket 2) in de huisartsenzorg.
De Covidtherapy@home studie (werkpakket 3) onderzoekt of thuisbehandeling afgestemd op de patiënt met zuurstofondersteuning, ontstekingsremmer dexamethason en bloedverdunners gelijkwaardig en veilig is voor ernstig ziekere COVID-19 patiënten in vergelijking met ziekenhuisopname.
In aanvulling op deze COVID-19-werkpakketten zal het Consortium Onderzoek Huisartsgeneeskunde meerdere trajecten opzetten om de infrastructuur voor huisartsengeneeskundig onderzoek in Nederland sterk te verbeteren.
De 3 werkpakketten worden in de eerste twee jaar van het project uitgevoerd. De twee daarop volgende jaren staan in het teken van bestendiging van de infrastructuur.
Uitvoerende partijen
Consortium Huisartsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Groningen, Universiteit Maastricht, Leiden Universitair Medisch Centrum, Radboudumc, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Amsterdam UMC – locatie AMC, Amsterdam UMC – locatie VUmc, Erasmus MC en Nivel.
Samenwerkingspartners
ExpertDoc, ZorgDomein, Nederlands Huisartsen Genootschap, C-support, Zorgbelang Inclusief, Instituut Verantwoord Medicijngebruik, Personal Health Train
Producten
Auteur: Maarten Homburg 1 ; Eline Meijer 1, 2 ; Matthijs Berends 1, 3,4 ; Thijmen Kupers 1, ; Tim Olde Hartman 5 ; Jean Muris 6 ; Evelien de Schepper 7 ; Premysl Velek 7 ; Jeroen Kuiper 8 ; Marjolein Berger 1 ; Lilian Peters 1, 2, 9
Magazine: JMIR
Link: https://www.jmir.org/2023/1/e49944/
Auteur: De Bont E, Cals JWL, namens het PLATFORM-COVID-team
Magazine: Huisarts en Wetenschap
Link: https://www.henw.org/artikelen/nieuw-onderzoek-naar-covid-19-behandeling-met-platformtrial
Auteur: Marx, P.
Magazine: Huisarts en Wetenschap
Link: https://www.henw.org/artikelen/vliegwiel-voor-nationaal-eerstelijns-onderzoek
Verslagen
Eindverslag
In dit project worden in drie werkpakketten studies uitgevoerd die over de behandeling van COVID-19 gaan. In het eerste werkpakket worden hiervoor data gebruikt uit huisartsenpraktijken: routinezorgdata. Data uit verschillende registratienetwerken worden hiervoor aan elkaar gekoppeld. Deze worden op verschillende manieren geanalyseerd.
Het tweede werkpakket bereidt een zogeheten platform-trial voor. De infrastructuur daarvoor is klaar. Gewacht wordt op toestemming van de ethische commissie.
In het derde werkpakket wordt een pilot studie uitgevoerd, als voorbereiding op een grote trial. Dit gaat over de thuisbehandeling van ernstig zieke COVID-19 patienten.
Naast deze werkpakketten wordt de infrastructuur voor onderzoek in de huisartsenpraktijk versterkt. Hiervoor werken we aan verschillende modules. Voorbeeld daarvan is een module waarbij huisartsen eenvoudig patienten kunnen aanmelden voor deelname aan een onderzoek.