Het effect van continue begeleiding tijdens de bevalling doorkraamverzorgende in eerste en tweede lijn: de CC trial

Projectomschrijving

Onderzoek

In dit project is het effect van continue zorg tijdens de bevalling door de inzet van extra kraamverzorgenden onderzocht. Er is een standaard trainingsprogramma ontwikkeld voor kraamverzorgenden. Vervolgens is bij de helft van de vrouwen een getrainde kraamverzorgende ingezet welke informatie geeft tijdens de zwangerschap en continu bij de bevalling blijft, zowel bij de verloskundige als een medische bevalling.

Uitkomst

Er hebben 992 vrouwen aan het onderzoek deelgenomen. Uit het onderzoek blijkt dat de vrouwen in de continue groep in vergelijking met de reguliere groep een halvering hebben van het aantal keizersneden (6% versus 12%). Ook hebben vrouwen met continue zorg bijna 40% minder ruggenprikken tijdens de bevalling (24% versus 37%) en nemen ze minder vaak andere pijnmedicatie (10% versus 16%). Door de continue zorg ontstaat er geen toename van het aantal complicaties bij de bevalling. Tevens wordt er bij de vrouwen in deze groep geen lager gevoel van controle tijdens de bevalling gevonden.

De gemiddelde extra uren kraamzorg bedragen 4 uur en 17 minuten. Uit de kostenvergelijking tussen de twee groepen blijkt echter dat onder aan de streep continue zorg kostenbesparend is en het een besparing van bijna 250 euro oplevert. Dit is voornamelijk te verklaren doordat vrouwen in de continue groep minder lang in het ziekenhuis hoefden te worden opgenomen na de bevalling.

Lees ook

Verslagen


Eindverslag

Het rapport "een goed begin" adviseerde continue begeleiding tijdens de bevalling voor alle vrouwen. Dit is in de huidige zorg niet voldoende ingevoerd door gebrek aan tijd bij de primaire verloskundige zorgverleners. Een oplossing zou zijn dat aan het verloskundige team een kraamverzorgende toegevoegd wordt die in de eerste lijn eerder komt en langer aanwezig is en in de tweede lijn extra komt zodat de verpleegkundige zich kan toespitsen op verpleegkundige taken. In de huidige setting is onvoldoende verpleegkundige menskracht om dit te implementeren. Behalve een toegenomen druk op verpleegkundigen wordt tegelijkertijd een toenemende vraag naar pijnstilling gezien en hoewel dit ook gegarandeerd moet worden indien vrouwen dit willen, kleven hier ook nadelen aan. Een epiduraal geeft meer risico op een niet spontane bevalling en 25% kans op koorts waarvoor antibiotische behandeling en langere opname. Het is bekend dat intensieve begeleiding de kans op medische interventies zoals pijnstilling en kunstverlossingen kleiner maakt. De CC trial onderzoekt of continue zorg door kraamverzorgenden tijdens de bevalling kosteneffectief is. De eerste fase bestaat uit het evalueren van de mogelijke hinderende factoren in de zorg door focusgroeponderzoek met alle stakeholders. Hierna zal een training ontwikkeld worden die aan kraamverzorgende een handvat biedt om continue begeleiding te geven. Als derde zal in de praktijk door een gerandomiseerd onderzoek bekeken worden wat het effect zal zijn. Hiervoor zullen bijna 1000 vrouwen geloot worden tussen continue zorg of reguliere zorg. De primaire uitkomst is het aantal vrouwen met epidurale pijnstilling. Secundair worden oa manier van bevallen, adverse outcome index, tevredenheid en kosteneffectiviteit bekeken.

Samenvatting van de aanvraag

Het advies van de stuurgroep zwangerschap en geboorte om continue begeleiding tijdens een bevalling aan te bieden is matig geïmplementeerd. Doel is om medische interventies te voorkomen en de tevredenheid te vergroten, maar het daadwerkelijke effect op uitkomst en kosten is onduidelijk. We stellen een RCT voor die een gestructureerde uitleg tijdens de zwangerschap over het normale beloop en de voor en nadelen van pijnstilling met daaraan gekoppelde continue begeleiding in zowel eerste als tweede lijn vergelijkt met reguliere zorg. Primaire uitkomst:percentage epiduraal anesthesie (EA). Secundair: sectio's, vaginale kunstverlossingen, insturingen eerste naar tweede lijn, opnameduur moeder en kind, totaal aantal uren kraamzorg inclusief kraamperiode, patiënt en zorgverlenerstevredenheid en kosteneffectiviteit. Om een daling van 25 naar 17% EA aan te tonen zijn na correctie 2x 496 vrouwen nodig. Continue begeleiding door een kraamverzorgende leidt tot een kostenstijging van circa 225 euro per vrouw, landelijk circa 31 miljoen euro. De besparing per voorkomen EA ligt in de orde van 2200 euro, waarmee continue zorg kostendekkend zou zijn. we zullen een patiëntenpanel uitnodigen in zowel de uitvoer van het onderzoek, de vormgeving van de inhoud van de training van kraamverzorgende en exacte behoefte van vrouwen en hun partners aan continue begeleiding.

Onderwerpen

Zwanger
Geboortezorg
Kennisbenutting
Preventieonderzoek

Kenmerken

Projectnummer:
209070001
Looptijd: 100 %
2016
2021
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Kraamzorg
Projectleider en penvoerder:
Dr. H.C.J. Scheepers
Verantwoordelijke organisatie:
Universiteit Maastricht