Mobiele menu

Kwaliteitsindicatoren voor zorg aan het levenseinde. Een retrospectief dossieronderzoek in Nederlandse ziekenhuizen als onderdeel van de Monitor Zorggerelateerde Schade

Nationaal en internationaal is er inmiddels veel onderzoek gedaan naar welke kwaliteitsindicatoren een goede indicatie zijn voor kwaliteit van de zorg aan het levenseinde. Voor een substantieel deel hebben de indicatoren die in studies worden beschreven te maken met symptoomlast. Mede op basis van de studie van Lokker e.a. (2016) bestaan aanwijzingen dat retrospectief dossieronderzoek van patiënten overleden in ziekenhuizen geschikt is om enkele kwaliteitsindicatoren over zorg aan het levenseinde te meten. 

Doel

We willen inzicht krijgen in uitkomsten op kwaliteitsindicatoren voor zorg aan het levenseinde en daarnaast in eventuele zorggerelateerde schade bij patiënten die aan het eind van hun leven verblijven in het ziekenhuis. Onder zorg aan het levenseinde verstaan we de totale zorg voor een patiënt die niet meer te genezen is. 

Werkwijze/aanpak

Kwaliteitsindicatoren zijn nog niet eerder op grote schaal gemeten in Nederlandse ziekenhuizen. We onderzoeken dit vanuit het Amsterdam UMC en het Nivel, als onderdeel van de Monitor Zorggerelateerde Schade. We gaan te werk door dossiers van in 2019 in het ziekenhuis overleden patiënten te bestuderen. In totaal onderzoeken we 300 dossiers uit 20 ziekenhuizen.

Verwachte resultaten

Naast de kwaliteit van zorg aan het levenseinde verkrijgen we ook inzicht in de aard, ernst en omvang van eventuele zorggerelateerde schade. Hierbij kijken we of er een verschil is tussen schade bij patiënten met een hoofddiagnose/doodsoorzaak die relevant is voor palliatieve zorg en patiënten met een andere hoofddiagnose/doodsoorzaak.

Dit onderzoek geeft inzicht in enkele aspecten van de kwaliteit van zorg aan het levenseinde van patiënten die overlijden in ziekenhuizen. Op basis van de resultaten benoemen we aanwijzingen voor verdere verbetering van de zorg in de laatste levensfase in ziekenhuizen.

Verslagen


Eindverslag

Aanleiding Met dit onderzoek wilden we inzicht verkrijgen in de kwaliteit van zorg aan het levenseinde in Nederlandse ziekenhuizen. Dit deden we door na te gaan wat daarover is gedocumenteerd in de elektronische patiëntendossiers van patiënten overleden in Nederlandse ziekenhuizen. We onderzochten dit vanuit het Amsterdam UMC en het Nivel. Doel Met dit onderzoek wilden we weten wat de uitkomsten op kwaliteitsindicatoren voor zorg aan het levenseindezijn voor in het ziekenhuis overleden patiënten. En of deze uitkomsten verschillen tussen subgroepen van patiënten, onderscheiden naar wel/niet opgenomen voor palliatieve en/of terminale zorg en naar wel/geen aandoening relevant voor palliatieve zorg Werkwijze We gingen na wat er over kwaliteit van palliatieve zorg is gedocumenteerd in elektronische patiëntendossiers van patiënten die overleden zijn in Nederlandse ziekenhuizen. Uiteindelijk bestudeerden we 3000 dossiers van in 2019 in het ziekenhuis overleden patiënten, uit 20 ziekenhuizen. Resultaten Uit het onderzoek bleek dat symptoomlast van pijn, vergeleken met de andere bekeken symptomen (kortademigheid/benauwdheid, angst en depressieve klachten/somberheid) het vaakst gestandaardiseerd wordt gemeten. Benauwdheid, angst en depressieve klachten worden nog niet op grote schaal en gestandaardiseerd gemeten. De levensverwachting vonden we vaak in het dossier terug, in tegenstelling tot de gewenste plaats van overlijden. In weinig van de onderzochte dossiers van patiënten is documentatie te vinden over de behoefte van patiënten aan betrokkenheid van een geestelijk verzorger, psycholoog en/of maatschappelijk werker. Inzichten uit dit onderzoek dragen bij aan nieuwe projecten gericht op het verbeteren van de zorg aan het levenseinde van patiënten in ziekenhuizen. Context Dit project ontvangt financiering vanuit ons programma Palliantie. Met het programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Om goede palliatieve zorg aan hen te faciliteren, is het nodig om in kaart te brengen hoe je de kwaliteit van palliatieve zorg kunt meten. Dat maakt duidelijk op welke gebieden verbetering nodig is. Daarom investeren we in onderzoek dat kwaliteitsindicatoren binnen de palliatieve zorg inzichtelijk maakt.

Kenmerken

Projectnummer:
844003009
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2020
2023
Gerelateerde programma's:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. S.M. van Schoten
Verantwoordelijke organisatie:
Amsterdam UMC- locatie VUmc