Landelijke Farmacotherapie Eindtoets Medicatieveiligheid; ‘voorkomen is beter dan genezen’

Er is een landelijke farmacotherapie eindtoets ontwikkeld die in alle medische faculteiten in Nederland afgenomen wordt. Op dit moment gebeurt dat in vijf van de acht faculteiten summatief (dat wil zeggen dat je de toets moet halen om verder te kunnen gaan met de studie).

Resultaten

Bij twee faculteiten wordt een summatieve afname voorbereid. Bij één faculteit wordt de toets formatief afgenomen (dat wil zeggen dat de toets de ontwikkeling evalueert en vaststelt wat nog nodig is om het leerdoel te bereiken). Men neemt hier een summatieve invoering in overweging.
Er is een lijst met eindtermen opgesteld waarop de toets is gebaseerd en er is – landelijk aangeboden – onderwijsmateriaal ontwikkeld dat gebruikt kan worden om zich op de toets voor te bereiden.

Ook is er studie verricht naar de effectiviteit van deze toets. Daaruit bleek dat basisartsen die de toets tijdens de geneeskundestudie hebben gedaan gedurende het eerste jaar na afstuderen een betere kennis hadden op het gebied van medicatieveiligheid dan basisartsen die de eindtoets niet hebben gedaan. Bovendien waren zij beter in staat een goed medicamenteus beleid op te stellen.

Dit project kent een vervolg in: VIMP Landelijke Farmacotherapie Eindtoets Medicatieveiligheid;‘voorkomen is beter dan genezen’ (projectnummer: 836000950041)

Samenvatting bij start

Het is bekend dat er veel voorschrijffouten worden gemaakt die leiden tot te voorkomen schade bij patiënten. Uit recent onderzoek is gebleken dat het aantal ziekenhuisopnames door verkeerd geneesmiddelgebruik is gestegen van 39.000 in 2008 naar 49.000 in 2013. Medicatieveiligheid is daarom de laatste jaren een belangrijk thema geworden.
Door verklarende studies is bekend geworden dat veel factoren het geneesmiddelgebruik negatief beïnvloeden. Enerzijds door het feit dat elke interventie of maatregel meestal slechts een klein deel van die factoren betreft. Anderzijds zijn er sterke aanwijzingen dat artsen onvoldoende geleerd hebben hoe geneesmiddelen doelmatig te kiezen, voor te schrijven, het effect te controleren, hoe therapietrouw bij patiënten te verkrijgen, en hoe de factoren die hun voorschrijfgedrag negatief beïnvloeden te herkennen en hoe daar mee om te gaan.

Doel

Reeds tientallen jaren wordt gepoogd om goed geneesmiddelgebruik te stimuleren en de patiëntveiligheid te verbeteren. In dit project wordt om die reden een landelijke eindtoets Medicatieveiligheid ontwikkeld voor basisartsen. De focus ligt hierbij op de kennis en toepassing van die geneesmiddelen waarbij de patiëntveiligheid vaak in het geding is.
De doelen van het project zijn:

1. Landelijke eindtermen farmacotherapie ontwikkelen waar een basisarts aan moet voldoen;
2. Een landelijke eindtoets ontwikkelen op basis van de eindtermen;
3. De eindtoets structureel afnemen bij (bijna) basisartsen van alle Nederlandse faculteiten geneeskunde;
4. De resultaten van de eindtoets evalueren.

Ook wordt onderzocht of deze toets op de langere termijn effect heeft.