Personalized profiles to optimize the use of self-reliance as a target in mental health prevention and treatment (POINTR)
‘Zelfredzaamheid’ van cliënten is een belangrijk doel in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Maar eigenlijk is er weinig bekend over hoe veranderlijk het gevoel van zelfredzaamheid eigenlijk is, en hoe belangrijk zulke veranderingen zijn bij het ontstaan en het herstel van psychische aandoeningen. De vraag die in dit project centraal staat is daarom: bij wie is het wel of juist niet zinvol om in te zetten op zelfredzaamheid bij preventie en behandeling van psychische aandoeningen?
Nederlandse werktitel: identificeren van profielen om het gebruik van zelfredzaamheid in de GGZ te verbeteren
Doel
Het doel van POINTR is om onderbouwde aanbevelingen te geven hoe ‘zelfredzaamheid’ gerichter ingezet kan worden voor de preventie en behandeling van psychische aandoeningen. Om dat te bereiken wil POINTR wetenschappelijk aantonen: a Hoe dynamisch zelfredzaamheid is voor en na diagnose van depressie, angst of bipolariteit b Hoe zelfredzaamheid interacteert met psychische klachten c Hoe die dynamiek en interactie verschilt naar klinische, lichamelijke en sociaal-psychologische kenmerken van mensen.
Aanpak/Werkwijze
POINTR is een zogenoemd “mixed methods” onderzoek en maakt gebruik van verschillende soorten gegevens. Ten eerste maandelijkse vragenlijsten bij 50 mensen die in behandeling gaan in de GGZ. Die gegevens worden samengevat in een individuele ‘netwerkanalyse’ die laat zien hoe zelfredzaamheid en psychische klachten elkaar beïnvloedden. Ten tweede worden data van de langlopende cohortstudies LASA en NESDA geanalyseerd, waarin tot tienmaal zelfredzaamheid en psychische klachten zijn gemeten. Ten derde worden bestaande kwalitatieve interviews met mensen die eerder herstelden van depressie geheranalyseerd. Met een multidisciplinaire werkgroep waar onder andere 3 ervaringsdeskundigen in zitten worden aanbevelingen voor de (klinische) praktijk afgeleid.
Samenwerkingspartners
Zowel de gebruikte databronnen als de samenwerkende partijen in POINTR zijn divers. Fundamenteel onderzoekers, klinisch onderzoekers, behandelaars en ervaringsdeskundigen leveren actieve bijdragen. Deze samenwerking is noodzakelijk omdat verschillende partijen vaak een heel ander idee van ‘zelfredzaamheid’ hebben en daarom langs elkaar heen praten. De opzet van POINTR maakt het mogelijk om de perspectieven van wetenschap en praktijk bij elkaar te brengen. Het onderzoek wordt uitgevoerd bij Amsterdam UMC, GGZ Centraal, GGZ inGeest en LUMC, en maakt ook gebruik van kwalitatieve data die verzameld is bij Pro Persona. Via de ervaringsdeskundigen worden belangrijke patiëntenverenigingen zoals PlusMinus en de Depressievereniging betrokken.
Verwachte resultaten
POINTR wil ‘profielen’ opleveren van mensen waarbij zelfredzaamheid een heel verschillende rol speelt. Denk aan een subgroep waarbij zelfredzaamheid veranderbaar blijkt én ook duidelijk bijdraagt aan vermindering van psychische klachten, en een subgroep waarbij juist het tegenovergestelde het geval is. Hoe verschillen deze groepen van elkaar? De producten die POINTR beoogt op te leveren zullen erop gericht zijn om cliënten en medewerkers in de GGZ en wetenschappers een genuanceerd beeld te geven over de mogelijkheden én onmogelijkheden van zelfredzaamheid als een manier om herstel te bevorderen of (nieuwe) psychische problemen te voorkómen.
Interview met Almar Kok
Aan de hand van 5 vragen vertelt Almar Kok wat hij de aankomende jaren zal onderzoeken en waarom. Lees meer over zijn fellowship.