SamenZin: een participatief actieonderzoek gericht op samenwerkend leren over zingeving van Geestelijk Verzorgers en POH GGZ/Ouderen in de eerstelijnszorg in Utrecht en omgeving.
In gesprekken met geestelijk verzorgers van 2 Centra voor Levensvragen (Utrecht-Stad en Zuidoost-Utrecht) kwam naar voren dat zij nog nauwelijks samenwerkten met huisartspraktijken. Omdat huisartsen zelf een hoge werkdruk ervaren en we uit de literatuur opmaakten dat zij voor ‘niet-somatische’ vragen doorverwijzen naar de praktijkondersteuner huisarts GGZ (POH-GGZ), besloten we dat we wilden weten of zij zingevingsvragen signaleren en hoe zij daarmee omgaan.
Doel
We wilden een ‘samenwerkend leren over zingeving’ -programma van geestelijk verzorgers (GV) en praktijkondersteuners huisartsen (POH)-GGZ/Ouderen ontwikkelen, in Utrecht Stad en Zuidoost-Utrecht. Om zo de zorg voor zingeving en spiritualiteit bij patiënten en cliënten in de eerstelijnszorg te versterken.
Aanpak/werkwijze
De methode om dit doel te bereiken was participatief actieonderzoek. We hebben gewerkt met leergemeenschappen waarin POH-GGZ uit Utrecht-Stad en Zuidoost-Utrecht, geestelijk verzorgers van 2 Centra voor levensvragen, cliënten, experts (op het terrein van instrumentontwikkeling en didactiek) en actieonderzoekers deelnamen. In deze leergemeenschappen is van elkaar geleerd over zingeving in relatie tot de praktijkvoering door POH-GGZ en GV, door:
- uitwisseling van visies en het oefenen met diverse werkwijzen door professionals
- inbreng van cliënten over ervaringen met de zorg
- structurering en advisering door deskundigen
- inbrengen van inzichten vanuit onderzoek en literatuur
Resultaten
We hebben meer inzicht in wat bevorderend werkt voor de versterking van zingeving, op meerdere niveaus. In een samenwerkend leren programma hebben POH-GGZ, GV en cliënten samen met actieonderzoekers en een aantal deskundigen, 3 producten ontwikkeld, die ook in de toekomst de ontwikkeling van zorg voor zingeving zullen versterken in Utrecht-Stad en Zuidoost-Utrecht en hopelijk ook daarbuiten. De 3 producten:
- het samenwerkend leren programma, waarin 12 POH-GGZ en 12 GV deelnamen heeft op zichzelf de zorg voor zingeving in de regio versterkt, door de kennis en methodieken die zijn gedeeld en de samenwerking die op gang is gekomen.
- de training Zingeving in het werk van de POH-GGZ draagt bij aan het versterken van de aandacht voor en begeleiding bij zingeving door POH-GGZ.
- een toolbox, die zowel GV als POH-GGZ ondersteunt in het steeds blijven leren op het terrein van goede zingevingszorg.
Vervolg
Het project VIMP in de Huisartspraktijk: Zin in opleiden is een vervolg op dit project.
Hoe kunnen geestelijk verzorgers en praktijkondersteuners ggz van huisartsenpraktijken samenwerken en elkaar versterken bij de zorg voor zingeving?