Doorontwikkelen SigMa-methodiek voor de thuiszorg
Palliatieve zorg wordt vaak (te) laat gestart, omdat achteruitgang en behoeften aan palliatieve zorg niet goed of tijdig worden herkend. Om dit te verbeteren in verpleeghuizen is de afgelopen jaren de SigMa-methodiek ontwikkeld. Echter steeds meer mensen blijven thuis aan het einde van hun leven en achteruitgang wordt ook in die setting vaak te laat gesignaleerd.
Doel
Met dit project willen we de signalerende rol (het herkennen van palliatieve zorgbehoeften bij cliënten) van medewerkers in de thuiszorg verbeteren door de SigMa-methodiek samen met hen door te ontwikkelen voor de thuiszorg. Dit houdt in dat:
- We op zoek gaan naar ondersteunende instrumenten die aansluiten bij hun behoeften, werkwijzen en wensen.
- We kijken hoe de stappen van de huidige Sigma-methodiek voor verpleeghuiszorg het beste vorm gegeven kunnen worden in de thuiszorgsetting.
Aanpak/werkwijze
We voeren het onderzoek uit in 4 fasen:
- We doen eerste aanpassingen aan de SigMa-methodiek op basis van een inventarisatie van mogelijke werkwijzen in de thuiszorg (invitational conference met betrokkenen) en een knelpuntenanalyse bij 10 thuiszorgteams ten aanzien van het signaleren en markeren in de thuiszorg (groepsinterviews met thuiszorgteams). Indien nodig doen we aanvullend een literatuuronderzoek naar extra meetinstrumenten geschikt voor de thuiszorg.
- SigMa-coördinatoren van Woonzorggroep Samen (WZG Samen) en De Zorgcirkel, ondersteunend door co-coördinatoren en de onderzoeker, implementeren met het SigMa-stappenplan de aangepaste SigMa-methodiek bij 2 teams per organisatie. Gelijktijdig loopt er een evaluatie, om na te gaan in hoeverre de SigMa-methodiek te implementeren is met lokale SigMa- coördinatoren en welke aanpassingen aan de methodiek – specifiek voor de thuiszorgsetting - nog nodig zijn. Hiervoor gebruiken we kwalitatieve (observaties en interviews) en kwantitatieve (vragenlijsten) methoden.
- We doen verdere aanpassingen van de SigMa-methodiek voor de thuiszorg op basis van de evaluatie van de implementatie in de thuiszorg.
- In een tweede invitational conference bespreken we met deelnemers hoe we de verspreiding en borging van de SigMa-methodiek in de thuiszorg verder vorm geven.
Samenwerkingspartners
We werken samen met WZG Samen, De Zorgcirkel, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Zorg Optimalisatie Noord-Holland (ZONH).
Verwachte resultaten
We ontwikkelen:
- een aan de thuiszorg aangepaste SigMa-methodiek (SigMa-stappenplan en -set) geschikt voor brede implementatie in de thuiszorgsetting
- een verspreidings- en borgingsplan zodat landelijke implementatie en borging mogelijk is
Op lokaal niveau (organisaties die deelnemen aan dit project) verwachten we dat elk deelnemend thuiszorgteam een werkwijze en instrument heeft geïmplementeerd om achteruitgang van cliënten in de thuiszorg op tijd te herkennen en bespreken.
Vervolg
Dit project is een vervolg van:
- Implementatie SigMa-methodiek: samen op zoek naar instrumenten voor tijdig en nauwkeurig signaleren van veranderingen in de palliatieve fase bij verpleeghuisbewoners
- Signaleren en markeren van de palliatief-terminale fase bij verpleeghuisbewoners: implementatie van de SigMaSet voor en met verzorging middels action research.
De SigMa-methodiek ondersteunt zorgverleners in het verpleeghuis in het signaleren en markeren van palliatieve zorgbehoeften. Hoe kan deze methodiek zorgverleners in de thuiszorg dezelfde ondersteuning bieden? In een blog vertelt projectleider Roeline Pasman over haar onderzoek naar de doorontwikkeling van de SigMa-methodiek.
ZonMw en proactieve zorgplanning
Dit project financieren we vanuit ons programma Palliantie. Het tijdig herkennen en bespreekbaar maken van het levenseinde helpt patiënten en naasten om over hun doelen, wensen en behoeften rondom de palliatieve fase na te denken. Het is belangrijk dat zorgverleners tijdig en regelmatig hierover in gesprek gaan en dit inventariseren en vastleggen. Vanuit ons programma financieren we onderzoek naar handvatten voor proactieve zorgplanning en de toepassing daarvan in de zorgpraktijk. Lees meer op ons onderwerp proactieve zorgplanning.