doorontwikkeling van het goede voorbeeld 'Proactieve palliatieve Zorgplanning' naar 'Proactieve Pallatieve zorgplanning 2020'

Proactieve palliatieve zorg kan de kwaliteit van leven van de palliatieve patiënt verbeteren, sombere stemming verminderen, zinloze interventies n ziekenhuisopnames voorkomen, en de patiënt helpen te overlijden op de plaats van voorkeur.[1-4] Door tijdige identificatie van palliatieve zorgbehoeften en proactieve zorgplanning zijn patiënt en naaste goed geïnformeerd en beter in staat partner te zijn in het ondersteuningsproces met de arts en verpleegkundige (verder steeds zorgverlener genoemd).[5] De patiënt, in samenspraak met zijn naasten, heeft de gelegenheid om na te gaan wat voor hem of haar belangrijke wensen en doelen zijn. Anderzijds kan ook de zorgverlener op een rustig moment nagaan wat er op het fysieke, sociale, psychische en zingevingsdomein speelt en welke toekomstscenario’s te verwachten zijn. Zo nodig kan de zorgverlener om advies vragen waar eigen kennis ontbreekt. Dit ondersteunt de patiënt als partner doordat er gezamenlijk een zorgplan wordt opgesteld , welk steeds bijgesteld kan worden. Dit is echter nog geen dagelijkse praktijk in Nederland. Het goede voorbeeld 'Proactieve palliatieve zorgplanning' omvat hulpmiddelen voor de zorgverlener om tijdig palliatieve zorgbehoeften van patiënten te herkennen, een kwadrant om gestructureerd een persoonlijk, toekomstgericht zorgplan op te stellen met de patiënt, en een training voor professionals om dit te leren toepassen. Echter, dit goede voorbeeld was oorspronkelijk ontwikkeld voor huisartsen. Ook andere artsen en verpleegkundigen in de 1ste lijn, alsmede artsen en verpleegkundigen in de 2de lijn kunnen ondersteuning gebruiken om proactieve palliatieve zorg toe te passen. In dit project willen we het goede voorbeeld doorontwikkelen: 1. Voor élke patiënt in de palliatieve fase (ook met een andere ziekte dan kanker, COPD of hartfalen) is het van belang dat identificatie en tijdige proactieve zorgplanning zowel in 1ste als 2de lijn plaatsvindt. Dit betekent dat: a. artsen én verpleegkundigen in 1ste en 2de lijn vertrouwd gemaakt moeten worden met tijdige identificatie en proactieve zorgplanning. b. het goede voorbeeld toepasbaar gemaakt moet worden voor andere aandoeningen dan kanker, COPD en hartfalen. 2. Het eerste hulpmiddel, om palliatieve patiënten tijdig te identificeren, moet verder ontwikkeld worden en eenvoudiger toepasbaar gemaakt worden, voor zowel de 1ste als 2de lijn en voor meerdere aandoeningen. 3. Het tweede hulpmiddel, de standaard voor het opstellen van een proactief zorgplan dient doorontwikkeld te worden. We willen hier bovendien een patiëntenversie aan koppelen zodat de patiënt in de gelegenheid wordt gesteld om het gesprek over het toekomstig zorgplan voor te bereiden. 4. Communicatietraining hebben we inmiddels herhaaldelijk toegepast in diverse settings. Daarnaast bleek communicatie tussen 1ste en 2de lijn, en communicatie over zingevingsaspecten expliciete aandacht nodig te hebben. Al deze aspecten dienen geïntegreerd te worden in het goede voorbeeld en geëvalueerd. De meerwaarde van het doorontwikkelde goede voorbeeld zal zijn dat patiënten met hun naasten: - vaker en eerder geïdentificeerd worden als palliatieve patiënt, ook bij niet-oncologische chronische aandoeningen en zowel in 1ste als 2de lijn - een gestructureerd individueel zorgplan aangeboden krijgen dat meerdere zorgdimensies omvat, inclusief zingeving, en rekening houdt met toekomstige problemen en behoeften - een online training kunnen volgen om hun rol in proactieve zorgplanning te versterken - partner kunnen zijn in de proactieve palliatieve zorgplanning - een hogere kwaliteit van leven kunnen ervaren dat zorgverleners: - een generiek, eenvoudig toe te passen hulpmiddel hebben om palliatieve patiënten tijdig te identificeren - een standaard (gestructureerd, multidimensioneel, individueel, toekomstgericht) kunnen gebruiken voor proactieve zorgplanning - een training kunnen volgen waarbij zowel identificatie, zorgplanning als communicatie hierover met patiënt en naaste aangeboden worden - beter in staat zijn anticiperende palliatieve zorg bij patiënt en naaste te introduceren en gezamenlijk een zorgplan op te stellen - impliciete of expliciete zingevingsvragen van patiënten en naasten beter signaleren en verkennen - een hogere werktevredenheid krijgen.