Zorgteams in hun kracht
Zorgteams leren en verbeteren
In de ouderenzorg gaan zorgteams ondersteund worden om lerend en verbeterend aan het werk te zijn naast de verantwoording in de vorm van cijfers die ook nodig is. Om leren en verbeteren in zorgteams in de ouderenzorg in verpleeghuizen te helpen realiseren, is inzicht nodig in de wijze waarop teams leren. Én in hoe de effecten van dat leerproces op de kwaliteit van de zorg transparant kunnen worden. Verschillende ontwikkelingen kunnen die omslag versnellen. Het inrichten van teams met een mix van passende competenties kan dit proces naar lokaal leren en verbeteren versnellen.
Coaching door HBO-V studenten
In dit participatief actieonderzoek werkten zorgpraktijk, mbo, hbo en universiteit samen. Ze vergaarden kennis over de huidige werkwijze als het gaat om leren en verbeteren en over de meerwaarde van coaching door HBO-Verpleegkundigen in combinatie met juiste randvoorwaarden voor het lerend vermogen van teams. Ook leidde dit project tot kennis over de aansluiting tussen theorie en praktijk van coaching door HBO-V studenten en de behoeftes hierin van MBO-opgeleiden.
Interview
De verpleeghuiszorg wordt steeds complexer en dat maakt leren en verbeteren essentieel. Dat zorgt uiteindelijk voor betere zorg én voor het goed opleiden en aan boord houden van collega’s. Maar hoe pak je dat aan? Lees het interview met Robbert Gobbens en Karin Bosch.
Resultaten
Het project heeft een overzicht opgeleverd van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten die hbo-v studenten nodig hebben voor het coachen van een team op kwaliteit in de ouderenzorg. Ze doen aanbevelingen aan hbo-v’s en zorginstellingen hoe studenten zich in deze rol kunnen ontwikkelen zodat zij na afstuderen goed de functie van kwaliteitsverpleegkundige kunnen vervullen.
Conclusie
In het project zijn factoren in kaart gebracht die het leren van een team beïnvloeden en is de
methode waarderend veranderen ingezet om dit leren te stimuleren. Uit de evaluatie van het
waarderend veranderen blijkt dat het team het een enthousiasmerende methode vond dat heeft
geleid tot een positiever klimaat in het team waarbij teamleden beter gingen samenwerken, vragen
stelden aan elkaar en elkaar aanspraken op gemaakte afspraken. De bevindingen hebben ertoe geleid dat onder andere de in dit project opgedane kennis en ervaringen worden gedeeld in een Leer- en InnovatieNetwerk (LIN).
Aanbevelingen
- Vanuit de hbo-v zouden studenten beter voorbereid kunnen worden op de functie van kwaliteitsverpleegkundige door meer oefensituaties te creëren, voorafgaand en tijdens de stage.
- Het hebben van handvaten van wat wel en niet werkt in teamcoaching maakt dat studenten steviger in deze rol staan. En omdat veel studenten in de ouderenzorg stage lopen is het ook aan te raden studenten inzicht te geven in hoe mbo-professionals leren en hoe je hier als hbo- professional het beste op aan kan sluiten.
- Het hebben van een overstijgende blik op kwaliteitszorg door meer verdieping in wet- en regelgeving en bijvoorbeeld kennis over het kwaliteitskader verpleeghuiszorg zou studenten daarin ondersteunen. Om in deze uitdagende rol goed te kunnen acteren is ontwikkelen van verpleegkundig leiderschap bij studenten erg belangrijk. Dit sluit goed aan bij de ontwikkeling van de hbo-v’s en het nieuwe BN2030 profiel. Aandacht hebben voor hun positie daarin als stagiaire is essentieel. In het artikel 'De hbo-v student als coach op kwaliteit van zorg in het verpleeghuis' zijn concrete aanbevelingen voor hbo-v’s en zorginstellingen opgenomen. Wij verwijzen hierin naar de handleiding die we hebben ontwikkeld en die studenten kan ondersteunen in het aantonen van competenties gericht op het coachen op kwaliteit in de ouderenzorg.
- Schenk aandacht aan de factoren die lerend vermogen van het zorgteam/de locatie/de instelling beïnvloeden, bijvoorbeeld aan de hand van het model van Garvin, Edmondson en Gino (2008). Zij hebben hiervoor ook een survey ontwikkeld. Ook is voor het kwaliteitskader verpleeghuiszorg de methode lerend vermogen ontwikkeld dat ook een hulpmiddel kan zijn bij het in kaart brengen hoe leren binnen de organisatie wordt vormgegeven en hoe lerenden willen leren.
- Zet de methode waarderend veranderen in ter bevordering van leren en ontwikkelen van een teamin een verpleeghuis. Belangrijk is dan om de methode en de principes van AI goed te volgen waar commitment van het management en het goed begeleiden van de bijeenkomsten belangrijke aspecten zijn om aandacht te besteden. Voor het bepalen van impact van de AI-methode zou de methode van Bushe en Kassam (2005) ingezet kunnen worden.
Producten
Andere ZonMw-projecten
Bekijk de andere ZonMw-projecten waarbij Robbert Gobbens betrokken is: