Zorg Vooruit: blended netwerkzorgpad neurorevalidatie en dwarslaesie

Omdat toegang tot medisch specialistische revalidatie (MSR) onder druk staat door hoge kosten, toename van patiëntenaantallen en tekort aan zorgverleners én omdat na het klinisch ontslag er nog functionele doelen te behalen zijn is het nodig dat de revalidatiezorg verplaatst wordt naar de 1e lijn, dat er een vloeiende overgang gerealiseerd wordt tussen alle fases in de het revalidatietraject (poliklinisch, klinisch en 1e lijn) en dat de 1e lijn ondersteund wordt met kennis en vaardigheden. Door met alle stakeholders dit complexe traject aan te gaan in de vorm van actieonderzoek wordt spin-off gecreëerd voor de benodigde herinrichting van de dwarslaesie en neuro revalidatie. Dit project zou daarmee kunnen bijdragen aan kostenbeheersing in de MSR (Zorginstituut, 2021).   Optimale mobiliteit, fysieke capaciteit en gezond gedrag zijn nodig voor het bereiken én langdurig behouden van zelfredzaamheid, gezondheid en kwaliteit van leven na een dwarslaesie of beroerte (Nooijen ea. 2017, Osterthun ea. 2018). Daarom richten we ons bij het realiseren van vloeiende overgangen en samenwerking primair op het realiseren van behandeldoelen op het gebied van fysieke fitheid en gezonde leefstijl.    We bewerkstelligen in de revalidatiegeneeskunde een transitie van “bedenken voor” en “praten over” naar een cultuur van doorlopende co-creëren met alle betrokken stakeholders (continu leren en verbeteren), met als allerbelangrijkste stakeholder de patiënt en zijn naasten. Uitgangspunt in dit project is ‘niets over ons, zonder ons’. Dit betekent dat zorgprofessionals samen met patiënten in de lead zijn bij het vormgeven van hun blended netwerkzorgpaden, en op basis van data de kwaliteit en veiligheid ervan verbeteren. Wensen en mogelijkheden van patiënten worden meegenomen in het zorgpad ontwerp. Zij dragen actief bij aan het onderzoek hierover en leren daarmee hun eigen werkomgeving innoveren. Het actieonderzoek is daarin ondersteunend aan het: 1) leren van best practices,  2) delen van opgedane kennis en ervaringen tussen teams,  3) verrijken van processen en aanpakken met wetenschappelijke kennis  4) experimenteren met nieuwe inzichten (elders, wetenschap, gestolde kennis) en  5) op gang brengen van een community van alle betrokken organisaties.     Dit project combineert daartoe doelstellingen op drie gebieden, zoals gebruikelijk is in actie-onderzoek (Coughlan & Coghlan, 2002):  1. Veranderdoel: ontwikkelen en implementeren van een multidisciplinair blended netwerk-zorgpad (eerste, tweede, derde lijn organisaties en zorgprofessionals) voor twee diagnosegroepen: patiënten met een dwarslaesie en beroerte (herseninfarct /-bloeding).  2. Leerdoel: leren hoe cocreatie effectief met deze patiëntgroepen en netwerkpartners kan worden vormgegeven en welke invloed je als medeontwerper kan hebben op het proces.   3. Kennisdoel: inzicht verkrijgen in hoe een blended netwerkzorgpad moet worden ontwikkeld en wat de meerwaarde is van een dergelijk netwerkzorgpad op zowel zorguitkomst- als procesindicatoren.     Binnen Rijndam Revalidatie ontwikkelen we daartoe een leer- & werkplaats voor het ontwikkelen van de zorgpaden waarin we de deelnemers scholen op de 5V’s van actie-onderzoek (Pluut&Weggelaar, 2018). Deelnemers aan het onderzoek zijn alle betrokken zorgverleners in de keten EN patiënten. Doel is dat binnen het programma deelprojectleiders samen met de onderzoekers aan de slag gaan volgens de 5-V principes om kennis toe te passen en kennis te generen om veranderingen in de dagelijkse praktijk voor elkaar te krijgen.    Per diagnosegroep komt het team in meerdere bijeenkomsten bijeen. Deze teams bestaan uit (vertegenwoordigers van) patiënten, artsen, paramedici, planners, medisch secretaresses; kortom iedereen betrokken bij zorg van het te ontwerpen zorgpad. Alle samenwerkingspartners én patiënten(organisaties) zegden enthousiast hun medewerking toe. VGZ en Zilveren Kruis zijn betrokken bij Blended Care binnen Rijndam.    Er zal veel aandacht zijn voor het verspreiden van kennis via betrokken partijen zoals Rotterdam Stroke Service waarin alle zorgverleners uit alle lijnen rondom beroertezorg participeren (door middel van workshops, online leeromgeving, refereersessies, bijdrage op het jaarlijks congres). Verder maken we gebruik van het eerstelijnsnetwerk CVA in Rotterdam, waarbij alle eerstelijnszorgverleners rondom beroertezorg zijn aansluiten en werken aan kennisdeling en zorgverbetering. Voor dwarslaesie sluit de dwarslaesie organisatie Nederland aan. Zij kunnen ook een belangrijke rol spelen in de kennisverspreiding. Daarnaast zal gebruik worden gemaakt van reguliere kanalen als werkgroepen bij wetenschappelijke en brancheverenigingen.