Borgen van multidisciplinair overleg tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen in de 1e lijn ter versterking van de gezondheid van kinderen en ouderen die complexe zorg nodig hebben

ACHTERGROND Kinderen met meervoudige (verstandelijke en lichamelijke) beperkingen en kwetsbare thuiswonende ouderen ervaren belemmeringen op meerdere levensgebieden. Kinderen worden beperkt in hun ontwikkeling en alledaagse activiteiten, ouderen ervaren voortschrijdend functieverlies en afhankelijkheid. Voor beiden geldt dat zij complexe zorg nodig hebben. Om deze zorg goed af te stemmen worden in de 1e lijn multidisciplinaire overleggen (MDOs) tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen georganiseerd. Het borgen van MDOs geeft echter uitdagingen: de structurele inbedding van verpleegkundigen, paramedici en huisartsen in de MDOs in hun samenwerking en handvatten voor borging ervan lijken te ontbreken. Op dit moment is nog onbekend hoe deze MDOs gezamenlijk de beweging van succesvolle implementatie in de praktijk naar steevaste borging kunnen maken. Daarmee samenhangend is de vraag wat de impact van deze borging is op de ervaren gezondheid van kinderen en ouderen met complexe zorg en het ervaren werkplezier van de betrokken professionals. DOELSTELLING Het hoofddoel van dit project is het verkrijgen van inzicht in de onderbouwing van het borgen van MDOs, tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen, om de ervaren gezondheid van kinderen en ouderen die complexe zorg nodig hebben te versterken. METHODOLOGIE Om deze doelstelling te bereiken, wordt gewerkt volgens de participatief actieonderzoek benadering. Het project wordt uitgevoerd in het Paramedisch Centrum Zuid (PMC) en Zorggroep Huisartsen Oostelijk Zuid Limburg (HOZL). PMC is een samenwerkingsverband met vijf paramedische praktijken op locaties in Zuid- en Midden-Limburg waar 11 paramedici werken. HOZL is een samenwerkingsverband met meer dan 70 huisartspraktijken in oostelijke Zuid-Limburg waar 260 huisartsen zijn aangesloten en 272 praktijkondersteuners en ca. 40 praktijkverpleegkundigen werken. In dit project doen 7 bestaande MDOs mee die succesvol zijn in de vroege implementatie van MDOs tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen. Deze 7 zijn gekozen omdat ze zogenoemde voorloper-MDOs zijn. Doelgroepen De doelgroepen zijn: (1) kinderen (geboorte tot puberteit) en ouderen (65 plus): met complexe problematiek op meerdere levensgebieden, (2) naasten: ouders van kinderen en mantelzorgers van ouderen, en (3) professionals: betrokken bij de MDOs: verpleegkundigen (wijkverpleegkundige, praktijkondersteuner huisarts, praktijkverpleegkundige), paramedici (fysio- en ergotherapeuten, logopedisten) en huisartsen. Aanpak Het project omvat vijf fasen: FASE 1: Inzicht in de ervaren gezondheid van kinderen en ouderen die complexe zorg nodig hebben en meten van werkplezier met de indicator werkklimaat in de MDOs (baseline)(maand 1–5). Eerst wordt een baselinemeting gedaan over de ervaren gezondheid van kinderen en ouderen vanuit een breed kwalitatief perspectief middels 40-50 interviews. Ervaren effect op werkplezier met de indicator werkklimaat wordt gemeten middels de Team Climate Inventory bij 60-70 professionals die deelnemen aan de 7 MDOs. FASE 2: In kaart brengen van het functioneren van de MDOs, middels succesfactoren en belemmeringen voor borging en ervaren borgingsbehoeftes (maand 6–10). Observaties van de 7 MDOs worden gedaan, alle deelnemende professionals vullen de QuickScan Interprofessionele Teamsamenwerking in, aangevuld met 7 focusgroep discussies met verpleegkundigen, paramedici en huisartsen en 12-15 semi-gestructureerde interviews met (naasten van) kinderen en ouderen. FASE 3 Prioriteren van strategieën voor borging door co-creatie bijeenkomsten, maand 11–13. Bijeenkomsten met de MDOs worden gehouden om gezamenlijk tot geprioriteerde onderwerpen te komen voor de borging van de MDOs tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen. FASE 4: Implementeren van strategieën voor borging door co-teams, maand 14–26. Strategieën voor borging worden ontwikkeld en geïmplementeerd. Dit gebeurt in co-teams tussen (naasten) van kinderen en ouderen, verpleegkundigen, paramedici en huisartsen. De co-teams komen maandelijks bij elkaar. FASE 5 Evalueren van de ervaren gezondheid van kinderen en ouderen, meten van werkklimaat en borging, maand 27–36. De follow-up wordt gedaan van de ervaren gezondheid en werkklimaat (vergelijkbaar met fase 1) en de borging geëvalueerd. DISSEMINATIE van kennis en producten gericht op de borging van MDOs loopt gedurende het hele project. PARTICIPATIE Alle doelgroepen zijn continu betrokken in alle projectfases, evenals in de projectgroep en het kernteam. Via belangenbehartiging, waarbij patiëntvertegenwoordigers participeren, wordt de continuïteit van participatie van (naasten van) kinderen en ouderen geborgd. RELEVANTIE Aangezien de geleverde zorg in de 1elijn veel impact heeft op de ervaren gezondheid is het cruciaal dat deze aansluit op de persoonlijke situatie van kinderen en ouderen. Om die reden dient ‘passende’ multidisciplinaire zorg een centrale waarde te zijn.